Wantrouwen in politiek is hoog, deze kiezers spannen de kroon

Onder Nederlanders is het vertrouwen in de politiek laag, slechts 30 procent heeft vertrouwen in Den Haag. Dat meldt de NOS. Zo laag is het vertrouwen in de politiek in tien jaar tijd niet geweest. Ook het vertrouwen van het merendeel van Nederlanders met een migratieachtergrond - uit Amerika, Afrika of Azië - is laag, slechts 20 procent. Zij voelen zich niet genoeg vertegenwoordigd door de Haagse politici.

Een derde van de Nederlanders zonder migratieachtergrond vindt daarentegen dat de belangen van mensen met een migratieachtergrond juist te veel worden behartigd. Zij vinden dat mensen zoals zijzelf te weinig gehoord worden. Ze stemmen dan op partijen die migratie willen beperken. Dat gevoel leeft vooral onder kiezers die Forum voor Democratie, PVV, JA21 en BoerBurgerBeweging willen gaan stemmen. Mensen met een migratieachtergrond stemmen dan juist vaker DENK of NSC.

Het gevoel hebben niet gehoord of gezien te zijn, is een probleem, weet onderzoeker Marcel Lubbers, hoogleraar Interdisciplinaire Sociale Wetenschap aan de Universiteit van Utrecht. Want dat wantrouwen kan leiden tot niet stemmen. Vooral als mensen zich niet herkend of gezien voelen, kan dat de opkomst verminderen. En zo voelt zeker 70 procent van de kiezers met een niet-Europese migratieachtergrond zich.

Melvin Kolf en Vasilis Zachos, jongerenwerkers van Presikhaaf University in Arnhem, herkennen dat. Zij werken in Presikhaaf, een multiculturele wijk in Arnhem met zeker honderd verschillende nationaliteiten. "Bewoners stemmen relatief minder en ervaren bovengemiddeld wantrouwen richting de politiek en andere officiële instanties", vertelt Kolf. Veel slachtoffers van de toeslagenaffaire wonen in deze wijk. Ook geven bewoners aan racisme en discriminatie te ervaren.

Volgens Zachos is het van belang dat er politici opstaan die weten wat deze mensen dagelijks meemaken. Het tweetal jongeren runt het stembureau in Arnhem om te leren wat het democratische proces inhoudt en praat daarover met familie en vrienden. Ze doen hun uiterste best wijkbewoners aan te moedigen woensdag ook te gaan stemmen.

Soms kan discriminatie volgens de hoogleraar echter ook een extra motivatie zijn. "Een ervaring met discriminatie kan een gevoel van onvrede veroorzaken en juist een mobilisatie zijn om te gaan stemmen. Daar is Bij1 een voorbeeld van."

In het Nationaal Kiezersonderzoek - dat peilt wat leeft onder kiezers rondom de Tweede Kamerverkiezingen - is specifiek naar die discriminatie gevraagd. Het is een onderwerp dat leeft onder kiezers van onder meer Denk en Bij1. "We zien vooral bij kiezers met een niet-Europese migratieachtergrond die Denk of NSC willen gaan stemmen dat zij discriminatie ervaren en vinden dat hun belangen niet behartigd worden", weet hoogleraar Lubbers.