Gelderland
Driekwart gemeenten vangt te weinig statushouders op
11 januari, 08:00 • 3 minuten leestijd
EPE/RHEDEN - Gemeenten in Gelderland zorgen niet voor voldoende woonruimte voor statushouders. Driekwart van de Gelderse gemeenten haalt de taakstelling over heel 2023 niet, blijkt uit een analyse van Omroep Gelderland van cijfers van de Rijksoverheid. Gemeenten zeggen te doen wat ze kunnen, maar door de woningnood zijn er te weinig huizen. Als die er al zijn, zijn er volgens gemeenten tal van obstakels. Zo waren er in Epe woonunits, maar die konden niet op het stroomnet worden aangesloten.
Asielzoekers die een verblijfsvergunning krijgen, worden statushouder. Gemeenten krijgen de opdracht om statushouders onderdak te geven, maar veel slagen daar niet in. Bij elkaar opgeteld moesten de Gelderse gemeenten 4.306 statushouders huisvesten, maar er werden slechts 3.559 plekken gevonden.
Oldebroek, Maasdriel, Rheden, Montferland en Lochem halen minder dan zestig procent van de doelstelling. Tegenoverstaande 13 Gelderse gemeenten die wel voldoen aan hun opdracht, zoals Wageningen, Oost Gelre en Ermelo.
Problematisch
Het is problematisch dat er te weinig plekken zijn, volgens onderzoeker Carolus Grütters verbonden aan de Radboud Universiteit. "Als mensen een verblijfsvergunning hebben, wil je hen een dak boven het hoofd geven".
Kijk in de onderstaande kaart hoeveel statushouders jouw gemeente in 2023 opving:
Krapte op woningmarkt
Gemeenten zeggen dat het hen niet lukt omdat er te weinig woningen zijn. "De taakstelling is hoog en er is krapte op de woningmarkt", vat een woordvoerder van de gemeente Oldebroek samen. Die Veluwse gemeente scoort van alle Gelderse gemeenten het slechtst.
Het fenomeen 'statushouder' betekent niet dat je automatisch voorrang krijgt op een woning
Het schuurt ook dat gemeenten statushouders moeten huisvesten, terwijl het krap is op de woningmarkt. "We willen ook dat andere woningzoekenden in Maasdriel een woning kunnen krijgen", reageert Maasdriel.
Het moet matchen
Als er woningen zijn, dan moet dat ook passen met het gezin dat aan de gemeente gekoppeld wordt, zeggen Heerde en Lochem. Er moet een match zijn tussen de beschikbare woning en de statushouder(s). "Heerde heeft relatief weinig eenpersoonshuishoudens", zegt een woordvoerder. Daardoor waren er vorig jaar weinig koppelingen.
Gaan alle huurwoningen dan naar statushouders? Dat is niet het geval, zegt Grütters van het Centrum voor Migratierecht van de RU. "Het aantal statushouders als aandeel daarin, is zeer bescheiden", zegt hij. "Het fenomeen 'statushouder' betekent niet dat je automatisch voorrang krijgt op een woning."
Stroom en hotel
Daarnaast spelen er volgens de gemeenten zaken waar ze zelf geen invloed op hebben. Zo zijn in Oldebroek woningbouwplannen vertraagd. Een woordvoerder van Rheden zegt dat het gemeentebestuur aan het COA heeft aangeboden om 'statushouders in een hotel in onze gemeente onder te brengen', maar dat het nog niet is gelukt om goede afspraken te maken.
In Epe dachten ze het huisvesten van 'hun' statushouders te halen. Voor 100 statushouders zouden unitlocaties worden neergezet. "Dit lonkende perspectief verdween toen rondom de zomer bekend werd dat de meeste locaties dit jaar niet konden worden aangesloten op het stroomnetwerk", zegt een woordvoerder.
We voelen de morele verantwoordelijkheid om een bijdrage te leveren aan de schrijnende situatie in Ter Apel.
'Morele verantwoordelijkheid'
Dat valt zwaar in het gemeentehuis in Epe. "We voelen de morele verantwoordelijkheid om een bijdrage te leveren aan de schrijnende situatie in Ter Apel." In Ter Apel staat, naast een asielzoekerscentrum, het grootste aanmeldcentrum van Nederland. Hier melden vluchtelingen zich als ze een verblijfsvergunning willen om in Nederland te verblijven.
Doordat er niet genoeg woningen worden gevonden voor statushouders, kunnen ze niet doorstromen vanuit een asielzoekerscentrum. 'Ter Apel' is daardoor al tijden overvol. Groningse burgemeesters schreven maandag een brandbrief naar de politiek. "Een té groot deel van het land kijkt vooral toe en wendt het hoofd af", schrijven ze. Doordat het in het aanmeldcentrum zo vol is, is de brandveiligheid en de gezondheid van asielzoekers in het geding.
